مواردی که در فیلم بوی خوش یک زن مورد بررسی قرار می دهیم :
- رابطه بین فیلم بوی خوش یک زن و رمان کوری
- تجویز عشق : راهی برای غلبه بر خودکشی
- تحلیل معنی عنوان اثر “بوی خوش یک زن” در طی روایت
- بررسی درون مایه داستان بوی خوش یک زن
- مشاهده تریلر فیلم Scent of a Woman 1992 (در انتهای مقاله)
داستان کوری و خلاصه فیلم بوی خوش یک زن
ژوزه ساراماگو رمانی به نام کوری دارد که برنده ی نوبل ادبیات هم شده است. رمان درباب سرنوشت مردمانی است که روزی به دلیلی ناشناخته و پشت ترافیک چهار راهی کور می شوند. کوری مردم یکدفعه اتفاق نمی افتد بلکه تدریجی و زمانبر است. ابتدا بیماران چشم پزشک و بعد خود پزشک و بعدتر نزدیکان و بستگان کورشده ها. کوری مردم در شدت و وسعت می گیرد و اوضاع برای دولت انقدر بیریخت می شود که برای اداره ی جامعه مجبور به قرنطینه ی افراد کور در آسایشگاهی می گردد. در این میان اما، و به شکلی غیرقابل باور، زنی در میان کوران، بینایی اش را حفظ کرده و فعلا چشمانش ویروسی نشده. در واقع قهرمان داستان در آسایشگاه و بیرون از آن همان زن است که از قضا همسر چشمپزشک هم هست.
بخاطر عشق اش به همسر خود، وی را تنها نگذاشته و خود را به کوری زده تا در کنار همسر بماند و وفا را در کوری هم رعایت کند. غرض اینکه، فیلم بوی خوش یک زن اثر مارتن برست، درباب فرانک است که چشمانش را از دست داده است و مسئولیت اش بر عهده ی دانش آموزی بنام چارلی(چارلز) است. چارلی به پول محتاج است و وضع مالیشان خوب نیست ولی در دانش آموزی، جدی است و صادق. چارلی در کنار فرانک است و زن چشمپزشک در کوری ساراماگو کنار شوهرش. می دانیم که رمان کوری و بوی خوش یک زن تفاوت بسیاری با هم دارند اما دو شباهت در آن رمان و این فیلم وجود دارد که برای تفسیر و نقد این اثر به نظر مفید باشد یعنی: قهرمان رمان کوری، یک زن است و نیز عنوان فیلم، زن و بوی خوش او را با خود دارد.
همچنین درباب مرد – آلپاچینو – کوری است که دلخوشی ندارد و سرپرستی اش را فعلا یک جوان- کریس اودانل – قبول کرده است. علاوه بر این و در کنار نگاهی به رمان ژوزه ساراماگو، نکاتی سینمایی را درباب عنوان بوی خوش یک زن ربط آن به ساختار داستان و شخصیت پردازی چارلز، برجسته می کنیم.
تحلیل و بررسی شخصیت های فیلم بوی خوش یک زن Scent of a Woman
شخصیت فرانک، قبلا نظامی بوده ولی بخاطر نمایشی ناشیانه با نارنجک در جشنی در جلوی همکاران چشمان خود را از دست داده و باعث سر شکستگی خودش شده است. این امر او را آزار می دهد. یادآوری گذشته در او احساسی از بی لیاقتی و بی کفایتی به وجود می آورد. اما او سعی می کند هرجور شده این احساس را پنهان کند و اعتماد به نفس اش را بالا نگه دارد. چارلی اما او را درک می کند بهتر است بگوییم خیلی درک می کند چون به پول مراقبت از فرانک برای تحصیل و معاش خود محتاج است. از این رو نمی تواند هر جوری دلش بخواهد با فرانک رفتار کند. پول تا حدی خوش خلقی و مهربانی می آورد اما آنرا تضمین نمی کند و درعین حال بی اخلاقی و زورگویی را تولید می کند و موتور کارهای طاقت فرسا و عجیب نیز هست.
اینکه دانش آموزی مراقبت از فرد نظامی نابینایی را برعهده بگیرد، تا حد خیلی زیادی در جذابیت مقاومت ناپذیر اسکناس نهفته است و سودای جوانی. نکته اینکه، ترجمه ی صداقت و خوبی چارلی دانش آموز فقیر، به موضوعی تماما اخلاقی و مذهبی و نوع دوستانه و خیرخواهانه، دور از خرد و منطق است و به شوخی می ماند. با این وصف، چارلز در مراقبت از فرانک کم نمی گذارد و در حد بازگشت دوباره به زندگی به او قوت قلب می دهد. خلاصه اینکه دانش اموزی تا حد بسیار زیادی نقش پدر و مادر و معشوقه را بخاطر پول برای فرانک ایفا می کند. فرانک ابتدا مقاومت می کند حتی نمی پذیرد که کور است و نابینا و سنی از او گذشته.
همیشه انکار بیماری و ضعف خود از اعتراف به آن آسانتر است و نگاه به خود، همواره با حجاب روبرو است. در چنین اوضاع و احوالی، فرانک می خواهد به سفر برود ولی اتفاقی در مدرسه چارلی می افتد و تا مرز اخراج از تحصیل می رود. دوستانش قصد به سخره گرفتن مسولان مدرسه را داشتن و همین برای مدیر مدرسه غیرقابل قبول است و باید فرد خاطی و طراح اصلی ماجرا معرفی شود. نکته اینجاست که فرانک به کمک چارلی می آید و هوای او را حسابی سر این موضوع که دوستش را لو ندهد، دارد. اگرچه خود چارلی در دوستی مثل سخت کوشی اش نمونه است. خلاصه، موضوعی اخلاقی و انسانی در مدرسه و نوع واکنش چارلی به آن سبب گرم شدن رابطه ی دانش آموز با فرد نظامی بازنشسته می شود.
چارلی ظاهرا اخلاق کانتی دارد: انجام وظیفه به خاطر نفس خوب بودنش و نه عواقب مثبت یا منفی آن. نیکی به دلیل نیکی و نه چیز دیگری. بگذریم که اخلاق کانتی و نوکانتی قابل مناقشه و نقد است ولی به مذاق آل پاچینو و آدم سف و سخت نظامی خوش می آید. یعنی بایستی سر موضعت عقب نشینی نکنی. با این همه، قصه نقاط اوج دیگری هم دارد و آن سکانس میل به خودکشی جناب سرهنگ است و این بار چارلی به داد فرانک می رسد و زندگی را به او بر می گرداند و آنچه در وجود او نیک است با دیالوگ هایش برجسته می کند و به روی فرانک می آورد تا انرژی بگیرد با وجود نابینایی اش.
تجویز عشق : راهی برای غلبه بر خودکشی در فیلم بوی خوش یک زن
آنچه باعث می شود که فرانک خودکشی نکند میل به رابطه با زنی زیبا و بوی خوش اوست و همین ظاهرا سبب نام گذاری عنوان فیلم شده است. باید گفت که عنوان سوگیری دارد و از همان ابتدا می گوید که تاثیر بوی خوش یک زن چه می تواند باشد یا اینکه بوی زن، امری است قابل توجه. مضاف براین، زن را با بوی او بخاطر سپردن و یاد کردن. اما همانطور که پوستر هم آشکار است فیلم Scent of a Woman در مورد دانش اموزی به همراه آل پاچینو است و ربطی اساسی و بنیادین با زن ندارد یعنی بیشتر سکانس فیلم ما درگیر مردها هستیم نه زن؛ شاید این نقطه ضعفی در فیلم نامه باشد یا حقه ای در عنوان فیلم برای جذب تماشاگر و مهم تر راهی که می تواند فردی را از خودکشی دور کند.
حال برگردیم به رمان ساراماگو و کوری. زن پزشک در آن رمان قهرمان ماجرا و به نوعی منجی آسایشگاه در تقسیم غذا و حتی جنگ و خون ریزی بخاطر عدالت می شود اما زن در فیلم بوی خوش یک زن، ظاهرا یا بصورت بالقوه مانع از خودکشی می شود. در واقع آرزوی خفته ی فرانک توسط چارلی ارزشمند تلقی می شود و همین باعث می شود شوقی به زندگی فرانک بیاید و اسحله را کنار بگذارد.
زن در میان رمان کوری، در کثافت و پلیدی آسایشگاه و در جمع کوران است. درواقع بوی آنچه ناخوش است به بینی اش می خورد و مهم تر زشتی کثافت را می بیند. ولی اجبارا باید خود را به کوری بزند تا بتواند راحت تر با کورها تعامل کند و زنده بماند هرچند زن عاشق پیشه، دست به خشونت هم میزند چون در آسایشگاه بالاشهر پایین شهر درست می شود عینا مثل نابرابری های داخل شهر کوران و مسئولان کور و کر. زن اما در اثر مارتن برست، قدرتش در غایب و در آرزوی آل پاچینو است به اضافه ای تحریک و مشاوره ی دانش اموز به او برای تجربه عشق حتی در پیری و در نابینایی.
خلاصه، عشقی خوش بو اگر کنار فرانک – آل پاچینو – باشد، حماقتی که با نارنجک ها کرده، به احتمال قوی فراموش می شود و زندگی در کوری و در پیری را تا قطره ی آخر می خواهد و به تصمیم اش برای خودکشی با اسحله قطعا می خندد. عشق فرانک و عشق زن در زمان کوری، همچنان بیناست و نور دارد و این می تواند منشا اخلاقی واقعا متعالی باشد: اخلاقی که به فراتر از خود پرستی و لذت گرایی صرف می رود.
تحلیل معنی عنوان اثر “بوی خوش یک زن” در طی روایت
عشق بینا یعنی که دیگری را لحاظ کنیم و بشماریم و با هم تصمیم بگیریم که پیر شویم و عشق کور یعنی تظاهر به دیدن و تظاهر به لحاظ کردن دیگری یعنی چشم داری و او را نمی بینی و بینی داری او را نمی بویی و دست داری او را لمس نمی کنی. و این می تواند خطرناک تر از بازی با نارنجک باشد و بدتر از بیماری کوری ژوزه ساراماگو. بوی خوش از مختصات سوژه است و برای حیوان چیزی شبیه سلاحی در دست انسانی در جنگی نابرابر. بوی تن معشوقی در خیال فرانک و در عنوان فیلم مارتن برست برای تماشاگری که فیلم را ندیده است وسوسه کننده است. شیء، میل درست می کند.
یعنی انتخاب عنوان فیلم Scent of a Woman کاملا هوشمندانه است و نشان از آن دارد یک فرد نظامی کور دلش به چی خوش است. چون آل پاچینو (با بازی بینظیر) که بوی خوش را تبلیغ و توصیه می کند در حقیقت راهی جلو می گذارد که کمالات معشوقه فرضی تماشاگر باید دیده برجسته شود. منظور خیلی ساده و ضمیمانه این می شود که «بوی» زن مثل چشم و برجستگی های بدنش، می تواند جذاب باشد و همین نکته را یک بازیگر خوب یا فوق ستاره علنا در قاب پرده وسیع سینما تبلیغ می کند. دادن اسکار به این فیلم بی دلیل نبوده. بازیگری در راستای بوی خوش زنی در خیال و نقد کردن آن در واقعیت سبب دوری از خودتخریبی می شود.
بررسی درون مایه داستان بوی خوش یک زن
سوژه به ابژه محتاج است تا خود را از طریق آن متجلی کند. در چنین اوضاع و احوالی، از مردان بی رحم سینما به کمک آل پاچینو دعوت می شود که زن را -به قول سیمون دوبووار- جنس دوم یا فرعی نپندارید بلکه او اهمیتی والا دارد در حد انصراف از خودکشی توسط فرانک. بنابراین تمام سخت گیری ها و سنگدلی های کورانه ای که فرانک در حق چارلز(چارلی) در ابتدا و وسط فیلم انجام می دهد با لطافتی زنانه گره گشایی می شود و قضیه خیلی رمانتیک جمع می شود. در نهایت، این احتمال را هم نباید از نظر دور نگه داشت که چارلی دانش آموز همچون آل پاچینو و به وسیله بوی خوش یکی از همکلاسی ها، سرمست شود و عشقی کورانه را در جوانی تجربه کند و از درس اش حسابی عقب بیافتد!
نویسنده
فرمان رستمی
تریلر و تیزر تبلیغاتی فیلم بوی خوش یک زن
امیدواریم این مطلب براتون مفید واقع شده باشه
حتما در قسمت دیدگاه ، نظرات خودتون رو برای ما و مخاطبای ما کامنت کنید
همچنین می تونید این مطلب رو از طریق سرویس های اشتراک زیر برای دوستان خود ارسال کنید
در این مقاله از کاتشو، با هم یک نقد جذاب از فیلم بوی خوش یک زن را مرور کردیم. شرکت فیلمسازی کاتشو، پیشرو در عرصه تولید و تدوین فیلم ها و کلیپ های گوناگون می باشد. از خدمات برتر کاتشو می توان به ساخت تیزر تبلیغاتی برای رسانه های مختلف از جمله صدا و سیما ، ساخت موشن گرافیک تبلیغاتی و یا آموزشی و … ، ساخت فیلم صنعتی برای ترویج و پروموت کردن کالاهای کارخانجات تولیدی، ساخت فیلم مستند در مورد حوزه های متنوع، ساخت کلیپ اینستاگرام برای پیج های فروشگاهی و بیزینسی و ساخت فیلم مراسم اشاره کرد.
ائلین فیلمی که از آلپاچینو دیدم این فیلم بود بازیش تو این فیلم عالیه نقد فیلم بوی خوش یک زن خوب بود از فیلمای دیگه آلپاچینوام نقد بذارین
بابت نقد درست و ب جای فیلم بوی خوش زن سپاسگزارم
ممنون میشم نقد فیلم هایی همچون صورت زخمی ، وکیل مدافع شیطان و سرپیکو آلپاچینو رو رویب سایت قرار بدید
با تشکر
من به شدت تحت تاثیر بازی ال پاچینو توی این فیلم بودم تو دوران نوجوانی … در واقع این بازی و بازیگری نقطه عطفی شد برای رفتن من به سمت صحنه تئاتر
چه جالب … اتفاقا منم این بازی آلپاچینو رو به شدت دوست میدارم
یه انتقاد داشتم به این نوشته
بر عکس بقیه نقدهای سایت خیلی زور زدید پیچیده کنید نوشته رو … یکم روون تر بنویسید خواهشا
دقیقا موافقم با شما…
چرا انقدر پیچیده و گم صحبت شده در نقد این فیلم که خود فیلم بسیار روان و آشکار است.